Iimamka, Ugaaska iyo Malaaqa oo Gaday Caasimadii Muqdisho

Dr. Ali. A. Hirabe - Marba hadeeysan ka damqan, ka hadal, shir-wadajirhane oo ku wajhan Caasimada maqaamkeedii eeyan ku qaban dulmiga lagu soo qaray dastuurka qabyo qoraalka ah, waxaan u aragnaa in Imaamka, Ugaaska iyo Malaaqa laga Iibiyay Muqdisho, taariikhdana aay gelidoonta waxa aay ku kaceen iyo inta maalmood oo eey ka aamusan yihiin gardarada Muqdisho lagula kacay.
Maqaallo Keydmedia Online
Iimamka, Ugaaska iyo Malaaqa oo Gaday Caasimadii Muqdisho

Wagii hore waxaa jiray rag aad u faro badan oo aanan halkaan lagu soo koobi karain balse bukshada dhibkeeda iyo dheefteeda sheegi jiray wacyi gelin jiray kuwa xukunka u haayana u sheegi jiray xumaantooda iyo samaantooda, sida Faarax Sefeey, Faarax Gololeey ,Jimcaale Dhagataag iwm.

Waxaan jeclahay in aan halkaan ku xuso in mudulood uusan weligiis noqon qabaan ama adoon u adeega umad kale, Faarax Seefey waxaa uu dhahay::Tanyo Tacdaad Minaad Tagteen Tacab Talaaya Maaragteen, maantase la arkay kuwa lagu adeegto oo waxii la rabo laga sameeysto.

Waxa socdaa waxaan soo xusuustay Jimcaale dhagataag iyo Farax Seefeey oo labaduba ahaa  reer Muqdisho sida aay siyaasda ugu  faaloon jireen  iyo damaca SYL kuwa ku abtirsada balse awooda dalka rabay in aay maroorsadaan,Jimcaale Dhagataag waxaa uu ahaa abwaan aad u taageera SYL ka ( Leegada ) waxaana uu ku guubabin jiray in dadka aay galaan si gumeeysiga leeysaga kiciyo,halka Faarax Seefeey uu ahaa abwaan aragtidiisa aad u fog tahay waxaa uu taageersanaa xisbigii Lego dei Giovani Somalo ( liberale ).

Waxaa uu umada ku guubaan jiray xornimo dabadeed in aanan leeysku xadgudbin cadaaladana aay noqoto mida umada hogaamisa,waa xiligii daaqiliyada ee 1da April 1950kii heshiiskii Q.M iyo talyaaniga ee xornimo gaarsiinta Soomaaliya,dalka waxaa ka socday dhismo xaga wadooyinka Infrastructure, qandaarsyada waxaa qaadan jiray oo lagu naaxin jiray rag gaar ah, Xaaji Baraako oo ahaa nin xoolihiisa aay ku dhamaadeen SYL mardanbese ogaaday in SYL xubnaha ku jiraa in aay leeyihiin hadaf ka duwan midka SYL ayuu isaga baxay halkaas ayuu aasaasay xisbigii Lego dei Giovani Somalo ( liberale ).

Talyaaniga ayuu u dhoofay Xaaji Baraako asaga oo raadinaya qandaraas dhismaha wadada G.Bay ilaa Muqdisho oo aheeyd ku dhawaad 250km oo markii danbe la siiyay Xaaji Ibraahim Uunlaaye, waxuu Xaajiga ku arkay Talyaaniga niman aqoontooda eey aad u liidato oo Geeljirayaal ahaa kana yimid asal ahaan Jariiban si loo baro xirfada Karaaninimo si marka Talyaaniga uu umada gaarsiiyo 1960 xornimada aay karaani ugu noqdaan xafiisyada dowlada u fadhiistaan,goortii uu dib ugu soo noqday dalka Xaajiga ayuu Faarax Seefeey uga sheekeeyay waxii uu Roma ku soo arkay.

Xasan Maxamed Shuuriye iyo Xaaji Buraake Allah u naxariistee ayaa meel kasta ka naadsheen in waxii reer Xamar aaanan aheeyn aay mudan tahay , in ay  




Maqaallo 1 August 2022 1:04

Waxaa laga soo gudbay Xiligii kutiri-kuteen iyo “Saas baa la yiri” oo aan sal iyo raad toona laheyn oo la’isla dhexmari jiray, lagana xaqiiqa been sheegi jiray Dhacdooyinka Taariikhiga ah ee soo maray Bulshada Soomaaliyeed.